Willa „Harenda”

Nazwa willi nie jest przypadkowa – wywodzi się ona od gospody „Pod Arendą” (niem. Gasthaus zur Arende), położonej w Czarnowąsach koło Opola. To w tej urokliwej gospodzie poeta spędzał czas podczas swojego pobytu w szkole w Opolu w 1881 roku. Z biegiem lat Kasprowicz postanowił dodać góralski akcent do pierwotnej nazwy, co podkreśliło jego związek z Tatrami.

Poeta spędził na Harendzie jedynie trzy lata, a jego życie zakończyło się w 1926 roku. Z inicjatywy jego żony, Marii Kasprowicz, oraz takich postaci jak Kornel Makuszyński i Leopold Staff, w 1933 roku powstało granitowe mauzoleum według projektu Karola Stryjeńskiego, w którym spoczęły prochy twórcy.

W 1950 roku w willi zrealizowano pomysł utworzenia muzeum Jana Kasprowicza, co stało się zasługą Marii. W 1964 roku z inicjatywy pasjonatów poezji powstało Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza, które nieprzerwanie organizuje wydarzenia takie jak odczyty, wieczory poetyckie oraz spotkania miłośników jego dzieł.

Muzeum stara się zachować oryginalny wystrój wnętrz z czasów życia poety, umożliwiając zwiedzającym podziwianie trzech kluczowych pomieszczeń: jadalni, saloniku oraz sypialni. W sekretnych częściach willi znajdowała się również bogata biblioteka, którą Kasprowicz zgromadził w Lwowie. Niestety, po jego śmierci, biblioteka została w większości zniszczona w pożarze w Poznaniu, gdzie przekazała ją żona. Nie zachowały się z niej cenne białe kruki, co jest wielką stratą dla polskiej kultury.

W muzeum można znaleźć wiele cennych przedmiotów rodzinnych oraz pamiątek związanych z Kasprowiczami, które przybliżają życie i twórczość poety. Dodatkowo, na piętrze willi znajduje się galeria obrazów autorstwa Władysława Jarockiego, profesora ASP w Krakowie, która została urządzona przez córkę Jana, Annę Kasprowicz-Jarocką.