Adam Sokołowski (1898–1984)

Medycyna i zdrowie

Adam Sokołowski, który przyszedł na świat 12 września 1898 roku w Zakopanem, był postacią niezwykle barwną i istotną w polskiej historii. Jego życie zakończyło się 1 lutego 1984 roku w Krakowie, gdzie pozostawił liczne ślady swojej działalności.

Był nie tylko lekarzem, ale również pasjonatem gór, taternikiem i alpinistą. Jego zangażowanie w ochronę przyrody oraz wspinaczkę górską przyczyniło się do rozwoju tych dziedzin w Polsce.

Życiorys

Adam Sokołowski, urodzony w 1898 roku, był synem Stanisława Sokołowskiego oraz Agnieszki z Walczaków. W jego rodzinie wyróżnia się również rodzeństwo: Marian, Stanisław, Witold, Jan i Zofia. Jego córka, znana botaniczka, to Alicja Sokołowska-Kulczycka. Sokołowski spoczywa naCmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.

W latach 1917-1918 brał udział w walkach w Albanii w armii austriackiej, a następnie w obronie Lwowa. Służył w Wojsku Polskim aż do 1921 roku. Jego akademicka droga rozpoczęła się na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie ukończył medycynę w 1926 roku. W 1947 roku uzyskał tytuł docenta, a w latach 1948-1960 pełnił funkcję zastępcy kierownika oddziału w krakowskim Instytucie Reumatologicznym. W 1956 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1960 roku został dyrektorem tego instytutu.

W początkowym okresie międzywojennym Sokołowski był jednym z czołowych wspinaczy w Tatrach. Współpracował często z braćmi, Marianem oraz Stefanem Makowskim. Inni jego partnerzy to Jan Kazimierz Dorawski oraz Kazimierz Piotrowski. Wraz z grupą wybitnych taterników, na czele z Karolem Wallischem, Dorawskim oraz Kazimierzem Mischke, Sokołowski tworzył społeczność zwaną Sokołowszczyzną. W latach 1925-1927 angażował się w działalność Sekcji Turystycznej PTT, a od 1932 do 1935 roku pełnił funkcję prezesa Sekcji Taternickiej AZS w Krakowie. W 1934 roku podjął także wspinaczkę w Alpach.

Od 1925 roku Sokołowski był aktywnym dziennikarzem i publikował artykuły w „Taterniku” na temat Tatr, a od 1934 roku wypowiadał się w kwestiach ochrony przyrody w różnych czasopismach i gazetach, w tym w „Głosie Narodu”, „Czasie”, „Taterniku” oraz „Polsce Zbrojnej”. Zmarł i został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera AA-płd.-11).

Osiągnięcia wspinaczkowe

Adam Sokołowski, wybitny alpinista, zdobył liczne szczyty, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii wspinaczki wysokogórskiej. Wśród jego najważniejszych osiągnięć można wymienić wiele pionierskich wejść, które podkreślają jego umiejętności i determinację.

  • pierwsze wejście północną ścianą Koziego Wierchu miało miejsce w 1921 roku i zostało zrealizowane z bratem Marianem,
  • w 1923 roku dokonano powtórzenia przejścia południową ścianą Zamarłej Turni, również wspólnie z Marianem,
  • rok 1924 przyniósł pierwsze wejście lewą częścią wschodniej ściany Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego,
  • także w 1924 roku Sokołowski i jego towarzysze zdobyli północno-zachodnie żebro Zasłonistej Turni,
  • drugie przejście południowej ściany Batyżowieckiego Szczytu miało miejsce w tym samym roku, z Zbigniewem i Jerzym Rzepeckimi oraz Stefanem Makowskim,
  • nieco później, w 1924 roku, ostatecznie pokonali także południową ścianę Małego Lodowego Szczytu, znów w towarzystwie Rzepeckich i Makowskiego,
  • natomiast w 1925 roku z Janem Kazimierzem Dorawskim wykonali trzecie przejście południowej ściany Lodowej Kopy,
  • jeszcze w tym samym roku z bratem Marianem oraz Markiem Korowiczem dokonali pierwszego zimowego przejścia ze Świnicy na Zawrat,
  • oraz pierwszego zimowego przejścia Czarnymi Ścianami, które odbyło się także w 1924 roku z Marianem oraz Kazimierzem Mischke,
  • kolejnym osiągnięciem z 1925 roku było pierwsze zimowe przejście z Bańdziocha przez północną ścianę na Mięguszowiecki Szczyt Wielki, z Dorawskim i Kazimierzem Piotrowskim,
  • pierwsze zimowe wejście północno-wschodnim żlebem Świnicy miało miejsce w 1925 roku,
  • a także pierwsze zimowe wejście na Żabiego Mnicha, które miało miejsce w 1925 roku.

Te wszystkie wyczyny nie tylko ukazują wyjątkowe umiejętności Sokołowskiego, ale także przyczyniają się do zasłużonego miejsca, jakie zajmuje w historii polskiego wspinania.

Przypisy

  1. a b c d e f g Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004 r., s. 1116–1119. ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b c Bolesław Chwaściński: Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach. Warszawa: Sport i Turystyka, 1988 r., s. 154–156. ISBN 83-217-2463-9.

Oceń: Adam Sokołowski (1898–1984)

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:23