Izydor Gąsienica-Łuszczek

---

Życiorys

W wieku 19 lat młody Izydor Gąsienica-Łuszczek rozpoczął swoją przygodę ze sportami zimowymi, przystępując do klubu „Wisła”. Jego talent i determinacja szybko przyniosły efekty. W 1929 roku wygrał zawody o mistrzostwo Szkoły Przemysłu Drzewnego. Już dwa lata później, w 1931 roku, zajął pierwsze miejsce podczas zawodów w Westerowie w Czechosłowacji, pokonując Recknagla różnicą 1,5 metra. Również w bośniackim Bojanske Pleso zdobył trzecie miejsce w jednym z konkursów narciarskich.

W 1932 roku Gąsienica-Łuszczek zdobył srebrny medal na mistrzostwach Polski w skokach narciarskich, a dwa lata później, zarówno w 1932, jak i 1934 roku, tytuł wicemistrza w kombinacji klasycznej. W 1933 roku zdobył natomiast tytuł mistrza Polski w kombinacji klasycznej oraz uplasował się na 8. miejscu w skokach, 35. miejscu w kombinacji, a także 109. miejscu w biegu na 18 km w trakcie Mistrzostw Świata w Innsbrucku. Jego występy na kolejnych mistrzostwach, w tym w 1934 i 1935, przyniosły dalsze osiągnięcia: 24. miejsce w skokach oraz 19. miejsce w kombinacji w 1934 roku oraz 48. pozycja w skokach w 1935 roku.

Po zakończeniu kariery sportowej, Izydor prowadził warsztat naprawy sprzętu narciarskiego w Zakopanem. W trudnym okresie okupacji, jego miejsce stało się ważnym punktem kontaktowym dla osób ratujących się z rąk Gestapo. Jego działalność w tym czasie zakończyła się tragicznie, gdy 23 lutego 1940 roku został aresztowany. Tortury były jego codziennością w pensjonacie Palace, a później przebywał w więzieniach na Nowotarskiej oraz w więzieniu Montelupich w Krakowie.

20 czerwca 1940 roku Gąsienica-Łuszczek został przeniesiony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, gdzie przydzielono mu numer obozowy 783. Dzięki swoim uzdolnieniom plastycznym, trafił do obozowego „muzeum”, gdzie mógł tworzyć płaskorzeźby i figury z przedmiotów zrabowanych innym więźniom. W obozie dzielił się z innymi, przemycając dla nich słodzoną kawę, co było niezmiernie ważne dla ich przetrwania. Po ewakacji obozu, Gąsienica-Łuszczek trafił do Sachsenhausen, a wolność przyniósł mu 2 maja 1945 roku amerykański wyzwoliciel.

Po wojnie, w 1946 roku, został posądzony o współpracę z Józefem Kurasiem „Ogniem”, co zmusiło go do ukrywania się przez trzy miesiące. Dopiero podwójna interwencja Józefa Cyrankiewicza, który również był więźniem w Oświęcimiu, zakończyła jego niebezpieczną sytuację.

W 20 czerwca 1947 roku ożenił się z Anną z domu Łojas, a ich związek zaowocował dwojgiem dzieci: Jerzym i Elżbietą. Po zakończeniu działań wojennych Izydor postanowił wznowić prowadzenie warsztatu naprawy nart przy ul. Staszica, który po jego śmierci przejął jego syn Jerzy. Pamięć o nim przetrwała dzięki reklamie nad warsztatem, która głosiła: „NARCIARZE – nie łamcie nóg – łamcie narty”. Ostatecznie spoczął na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (kw. H1-5-6).

Starty na mistrzostwach Polski w skokach narciarskich

Zawody narciarskie w Polsce cieszą się dużym zainteresowaniem, a starty Izydora Gąsienicy-Łuszczka na mistrzostwach Polski w skokach narciarskich stanowią ważną część historii tego sportu. W 1932 roku w Zakopanem miały miejsce znaczące wydarzenia, które warto przypomnieć.

Pozycja	Data	Rok	Miasto	Obiekt	Punkt K	Typ konkursu	Skok 1	Skok 2	Skok 3	Ocena	Różnica	Zwycięzca
2.	6 marca	1932	Zakopane	Wielka Krokiew	K-55	indywidualny	52,0 m	58,0 m	60,0 m	326,5 pkt	17,0 pkt	Stanisław Marusarz

---

Oceń: Izydor Gąsienica-Łuszczek

---