Nowy Cmentarz w Zakopanem

---

Historia

Cmentarz w Zakopanem został uroczyście poświęcony przez ks. Kazimierza Kaszelewskiego w roku 1908. Decyzję o jego usytuowaniu podjęto już w lutym 1904 roku podczas zebrania rady gminy. W 1906 roku wywłaszczono nieruchomości od dziewiętnastu właścicieli, a w 1925 roku cmentarz został powiększony dzięki zakupowi działki od Józefa Gąsienicy Bystrzana. W wyniku rosnącego zapotrzebowania, miejsce spoczynku było systematycznie rozszerzane, aż do 1986 roku.

W wyniku starań księdza Jana Tobolaka w 1924 roku na cmentarzu wzniesiono murowaną kaplicę. Prawdopodobnie pierwszym pochowanym tutaj był kupiec Józef Fabian Słowik, który odszedł 31 grudnia 1907 roku. Historia tego miejsca, sięgająca ponad stu lat, obfitowała w liczne ceremonie pogrzebowe, które zgromadziły tłumy ludzi. Na szczególne wspomnienie zasługuje pogrzeb Klimka Bachledy z 17 sierpnia 1910 roku, gdzie obecni byli między innymi Henryk Sienkiewicz oraz hrabia Władysław Zamoyski.

W grudniu 1924 roku na cmentarzu spoczął tragicznie zmarły stary przewodnik Jan Gąsienica Daniel, a w maju 1926 roku pożegnano Bartłomieja Obrochtę. Rok 1929 również obfitował w pogrzeby związane z taternictwem; najpierw złożono tam taternika Mieczysława Świerza, następnie Lidę i Marzenę Skotnicówny. W 1932 roku cmentarz żegnał Stanisława Krzeptowskiego.

Ponadto, w okresie II wojny światowej, cmentarz stał się miejscem tragicznych wydarzeń. Wiele egzekucji przeprowadzanych przez hitlerowców miało tam miejsce. Na cmentarzu znajdują się kwatery żołnierzy, którzy polegli podczas I wojny światowej. Należy do nich austriacki Cmentarz wojenny nr 378 – Zakopane, wchodzący w skład kwatery XIII, gdzie spoczywają żołnierze z I, II i III brygad Legionów Polskich z regionu Podhala.

Na tym cmentarzu chowano również zmarłych w okresie powojennym legionistów. Przeniesiono tu prochy między innymi gen. Andrzeja Galicy, Mariana Januszajtisa, Mieczysława Boruty-Spiechowicza, a Kazimierz Sosnkowski ma tu mogiłę symboliczną. 24 października 1981 roku na grobie Olgi Małkowskiej odsłonięto pomnik, który upamiętnia twórców polskiego harcerstwa.

Pochowani

W kontekście Nowego Cmentarza w Zakopanem istotne jest zapoznanie się z osobami, które tam spoczywają. Poniżej przedstawiamy listę nazwisk wraz z informacjami o ich miejscu pochówku. Przy każdym nazwisku znajdują się numery, które wskazują odpowiednio kwaterę, pas grobów oraz kolejność w danym pasie.

• Klimek Bachleda (VI-BC-14),
• Stanisław Barabasz (XV-BC-1),
• Krzysztof Berbeka (VI-BC-7),
• Jerzy Biederman (V-CD-2),
• Wincenty Birkenmajer (XVI-4-19),
• Włodzimierz Błocki (XHl-CD-6),
• Mieczysław Boruta-Spiechowicz (XII-AB-1 Kwatera Legionistów),
• Wojciech Brzega (XVII-3-1),
• Tadeusz Brzozowski (XXI-AD-24),
• Franciszek Bujak (XX-CB-1),
• Józef Cukier (U-BA-1),
• Zefiryn Ćwikliński (XXII-CD-5),
• Janusz Domaniewski (XXV-2-5),
• Andrzej Galica (XIII-AB — Kwatera Legionistów),
• Michał Gałązka,
• Stanisław Gąsienica Sieczka (V-BC-14),
• Jan Gąsienica-Szostak,
• Anna Górska i Michał Górski (Vl-CD-9),
• Ruth Hale (XXI-AD bis-1),
• Marek Jackowski (Katakumby),
• Michał Jagiełło,
• Marian Januszajtis-Żegota (XIII-AB- Kwatera Legionistów),
• Józef Januszkowski (XX-AD bis-11),
• Kazimierz Jarociński (V-3-8),
• Janusz Kotarbiński (XXII-BC-11),
• Stanisław Krzeptowski (VI-3-10),
• Jan Kula,
• Jerzy Leporowski (VIII-5-3),
• Maksymilian Linda (grobu nie udało się odnaleźć),
• Tadeusz Litawiński (IV-BC-12),
• Iwan Łuckiewicz (na jego grobie pochowano inne osoby),
• Eugeniusz Małaczewski (XXIV-AB-7),
• Olga Małkowska (XIII-AB-pomnik),
• Aleksander Mniszek-Tchorznicki,
• Zdzisław Motyka (VIII-2-6),
• Bartłomiej Obrochta (XVII-4-2),
• Józef Oppenheim (X-2-3),
• Jadwiga Pierzchalanka (IV-13-14),
• Zofia de Pourbaix,
• Karol Raczkowski,
• Jan Ripper (XLIV-5-l),
• Jadwiga Roguska-Cybulska (XLIV-5-l),
• Wojciech Roj (młodszy) (odniesienie) (XXV-AB-2),
• Wojciech Roj (starszy) (odniesienie) (VII-BC-6),
• Zygmunt Rozwadowski,
• Wit Rzepecki,
• Kazimierz Schiele i Tadeusz Schiele (III-1-6),
• Helena Sikorska (XX-CD-6),
• Lida Skotnicówna (XXIX-AB-1),
• Marzena Skotnicówna (XXIX-AB-1),
• Katarzyna Smreczyńska (XVI-4-19),
• Mieczysław Szczuka (XII-5-6),
• Mieczysław Świerz (XXIX-AD-1),
• Antoni Święch (XXII-CD-3),
• Szymon Tatar (VII-4-6),
• Julia Tetmajerowa – matka Kazimierza Przerwy-Tetmajera (VII-AB-3),
• Andrzej Tylka-Suleja,
• Józef Uznański,
• Franciszek Wagner (XIII-2-2),
• Alfred Whitehead,
• Stanisław Zdyb (XXIV-CB-3),
• Julian Zubczewski (XX-CD-6).

---

Oceń: Nowy Cmentarz w Zakopanem

---