Jan Kubin (podpułkownik)


Jan Kubin, znany również pod pseudonimami „Turowicz”, „Jasiek” oraz „Światowid”, to postać, która odgrywała znaczącą rolę w historii Polski. Urodził się 26 czerwca 1888 roku w Zakopanem, a swoje życie zakończył tragicznie 3 lutego 1945 roku w obozie KL Dachau.

Kubin był podpułkownikiem piechoty w strukturach Wojska Polskiego, co czyni go jednym z przedstawicieli polskiej elity wojskowej. W czasie II wojny światowej aktywnie zaangażował się w działalność konspiracyjną, w ramach ruchu oporu znanego jako „Miecz i Pług”, który działał na rzecz walki z okupantem i utrzymania niezależności Polski.

Życiorys

Jan Kubin przyszedł na świat 26 czerwca 1888 roku w Zakopanem, w rodzinie Jana i Agnieszki z domu Brzeźniak. Jego ojciec, Jan, żył w latach 1885–1931, a matka Agnieszka przyszła na świat w 1868 roku. W czasie I wojny światowej był żołnierzem c. i k. armii. Po zakończeniu konfliktu i restauracji niepodległości Polski, otrzymał historię oficjalnego przyjęcia do Wojska Polskiego na podstawie dekretu z dnia 3 kwietnia 1919 roku. Wtedy też zatwierdzono jego stopień podporucznika z datą starszeństwa na 1 lipca 1915 roku.

W dniu 1 listopada 1918 roku rozpoczął służbę w 20 pułku piechoty. W czasie wojny z Ukraińcami i bolszewikami dowodził w stopniu kapitana 2 pułkiem strzelców podhalańskich. 3 maja 1922 roku przeszedł weryfikację, podczas której uzyskał stopień majora ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 roku oraz 389. lokatą w korpusie oficerów piechoty, przy czym jego oddziałem macierzystym wciąż pozostawał 2 pspodh.

W latach 1923–1925 pełnił funkcję dowódcy III batalionu detaszowanego w 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku, gdzie stacjonował w Cieszynie. 3 maja 1926 roku awansował na podpułkownika, z daniem starszeństwa na 1 lipca 1925 roku i zajmując 35. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W październiku 1926 roku został przeniesiony do 1 pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy pułku. W kwietniu 1928 roku nastąpiło kolejne przeniesienie do 77 pułku piechoty w Nowej Wilejce, również na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. 31 grudnia 1931 roku przeszedł do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Czortkowie na stanowisko komendanta. A w marcu 1932 roku przeniesiono go do PKU Kamionka Strumiłowa na to samo stanowisko.

Latem 1939 roku, w kontekście narastającego zagrożenia wybuchem konfliktu, Kubin uczestniczył w przygotowywaniu umocnień w gminie Jeleśnia. Po wybuchu II wojny światowej oraz niepowodzeniach wrześniowych zaangażował się w działalność konspiracyjną. W trakcie okupacji niemieckiej współpracował z Organizacją WojskowąZbrojne Pogotowie Narodu Ruchu „Miecz i Pług”. Od lutego 1944 roku piastował funkcję komendanta Armii Podziemnej pod względem Ruchu „Miecz i Pług”, funkcjonując pod różnymi pseudonimami, takimi jak „Turowicz”, „Jasiek” oraz „Światowid”. W połowie 1944 roku, jako pułkownik czasu wojny, podpisał dokument dotyczący połączenia Narodowych Sił Zbrojnych oraz „Miecz i Pług” z Armią Krajową.

Warto podkreślić, że Jacek Wilamowski wskazał na współpracę przywódców Ruchu „Miecz i Pług” z Gestapo. Jan Kubin, będąc kierownikiem organizacji wojskowej w Krakowie, oraz Tadeusz Fedorowicz ps. „Ran”, zostali aresztowani przez Niemców, po czym zwolnieni, z informacją, że wyszli na wolność w ramach uzgodnień między Gestapo a władzami „MiP”. Kubin brał udział w powstaniu warszawskim. Został aresztowany w Warszawie przez Niemców i deportowany do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie zmarł 3 lutego 1945 roku.

Ordery i odznaczenia

Podpułkownik Jan Kubin był odznaczonym weteranem, który zasłużył się podczas swojej kariery wojskowej. Oto lista jego wyróżnień i odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
  • Krzyż Walecznych,
  • Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymał 10 listopada 1928 roku,
  • Medal Niepodległości przyznany 24 października 1931 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Odznaka pamiątkowa 77 Pułku Piechoty.

Przypisy

  1. Jan Kubin M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 24.08.2022 r.]
  2. Powstańcze Biogramy - Jan Kubin [online], www.1944.pl [dostęp 24.08.2022 r.] (pol.).
  3. Jan Kubin. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 10.02.2021 r.]
  4. Bardziej dostępne forty.. jelesnia.pl, 16.11.2011 r. [dostęp 27.06.2015 r.]
  5. Echa wybuchu II wojny światowej w gminie Jeleśnia. nsik.com.pl. [dostęp 27.06.2015 r.]
  6. Jan Kubin. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 27.06.2015 r.]
  7. Miecz Pług. Pion wojskowy „MiP”. Instytut Pamięci Narodowej. s. 3. [dostęp 27.06.2015 r.]
  8. Miecz Pług. Pion wojskowy „MiP”. Instytut Pamięci Narodowej. s. 5. [dostęp 27.06.2015 r.]
  9. Honor, zdrada, kaźń... Afery Polski Podziemnej 1939-1945. www.niniwa22.esy.es, 1999. [dostęp 27.06.2015 r.]
  10. Rocznik Oficerski 1932, s. 20, 514.
  11. Rocznik Oficerski 1928, s. 91, 166.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 259.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 247.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 55 z 22.05.1925 r., s. 277.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 18 z 03.05.1926 r., s. 124.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 42 z 11.10.1926 r., s. 335.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 140.
  18. Rocznik Oficerski 1924, s. 330, 346.
  19. Rocznik Oficerski 1923, s. 382, 403.
  20. Lista starszeństwa 1922, s. 33.
  21. 1302. Dekret. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 992, Nr 41 z 12.04.1919 r.
  22. 1334. Rozkaz. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 1001, Nr 41 z 12.04.1919 r.
  23. Rocznik Oficerski 1923, s. 1689. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Jan II Kubin” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie Jana I Kubina.

Oceń: Jan Kubin (podpułkownik)

Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:17