Marek Różycki, urodzony 2 stycznia 1956 roku w Zakopanem, jest postacią, której działalność obejmuje szeroki zakres działań w obszarze kultury i literatury w Polsce. Jako polski dziennikarz, skoncentrował się na zagadnieniach kulturalno-literackich, co czyni go istotnym głosem w tej dziedzinie.
Różycki to również literat i publicysta, który w swoich tekstach często przybliża czytelnikom różnorodne aspekty literatury. Jako krytyk literacki oraz felietonista, pisze z pasją i zaangażowaniem, starając się nie tylko komentować, ale także inspirować do głębszej refleksji nad dziełami literackimi.
Jego dzieła nie ograniczają się tylko do artykułów; jest także autorem książek, które ukazują jego umiejętności pisarskie oraz pogłębioną wiedzę o literaturze. Co więcej, Marek Różycki angażuje się w różnorodne inicjatywy jako społecznik, co dodatkowo podkreśla jego wielki wkład w rozwój kultury w Polsce.
Życiorys
Marek Różycki jr. jest synem Marka Różyckiego seniora, który był dziennikarzem oraz sekretarzem redakcji „Życia Warszawy”, a jego życie trwało od 1922 do 1995 roku. Zakończył naukę w XVII Liceum Ogólnokształcącym im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie, co miało miejsce w 1974 roku. W tym samym roku rozpoczął studia z zakresu polonistyki i kulturoznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończył te studia w 1978 roku, uzyskując dyplom magisterski ze specjalizacją w dziedzinie kulturoznawstwa, a jego praca magisterska dotyczyła koncepcji kultury w debiutach prozatorskich lat 1975–1978. Promotorami jego pracy byli znani intelektualiści: Roch Sulima, Stanisław Siekierski „Stasinek” i Roman Taborski.
Kariera dziennikarska
Różycki rozpoczął swoją przygodę z dziennikarstwem już w 1977 roku, współpracując z różnymi tytułami. Był zaangażowany w dział krytyki literackiej w tygodniku „Literatura”, a także pisał dla „Miesięcznika Literackiego”, „Nowego Wyrazu”, „Kultury”, „Radaru”, „Nowych Książek”, „Życia Literackiego”, a także „Szpilek”, „Przekroju” i „Przeglądu Tygodniowego”, gdzie publikował recenzje, eseje literackie, wiersze, fragmenty prozy oraz humoreski. Od 1978 do maja 1986 roku pełnił rolę kierownika działu literackiego oraz stałego felietonisty w „Tygodniku Kulturalnym”. W ramach tej pracy, promował różnorodne inicjatywy kulturalne, w tym pomysł Banku Doświadczeń, mający na celu wspieranie kultury w mniejszych miejscowościach, z dala od wielkich aglomeracji. Był także współredaktorem działu kulturalnego w tym czasopiśmie, oraz redaktorem „Kultura i Ty” w latach 1981–1983, które niestety zostało zamknięte w wyniku wprowadzenia stanu wojennego.
Od maja 1986 roku, Różycki było częściowo odpowiedzialny za organizację „TIM” – „Tygodniowego Ilustrowanego Magazynu”, kierując działem kultury, literatury i sztuki. W latach 1986–1988, na zaproszenie redaktora naczelnego Dziennika Ludowego, pisał teksty dotyczące kultury. Następnie, od stycznia 1988 roku do grudnia 1990 roku, współorganizował „Magazyn PAN” z naciskiem na tematy literackie. Przez wiele lat był członkiem redakcji miesięcznika „Scena”. Jako dziennikarz o profilu literackim, od 2002 roku działał jako „wolny strzelec”, pisząc felietony oraz przeprowadzając wywiady dla tytułów takich jak „Uroda”, „Szpilki”, „Kobieta i Życie”, „Przegląd Tygodniowy”, magazyn „ONA” oraz “Poradnik Domowy”, także pod pseudonimem Andrzej Monkiewicz. Jego felietony ukazywały się także w „Zielonym Sztandarze”, a Różycki współpracuje z licznymi czasopismami polonijnymi.
Od 2013 roku ma na koncie współpracę z Polskim Radiem Edmonton w Kanadzie. Różycki był również autorem felietonów dla programu Bogdana Fabiańskiego emitowanego w Programie I Polskiego Radia, w latach 1984–1988 oraz w latach 2003–2005. Jest również aktywnym współpracownikiem magazynu „Krytyka literacka” i portalu Salon24.pl, a także członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.
Działalność społeczna
Różycki był sekretarzem kapituły Nagrody im. Stanisława Piętaka od 1978 do 1986 roku, kiedy to prowadził dział literacki w „Tygodniku Kulturalnym”. W latach 1977 do 1983 pełnił rolę sekretarza programowego Centralnego Klubu Studentów Uniwersytetu Warszawskiego Hybrydy, gdzie zarówno organizował, jak i prowadził Ośrodek Dyskusyjny, który gościł wiele wybitnych osobistości. Ta współpraca przyciągnęła uwagę mediów, a Różycki stał się celem krytyki i inwigilacji ze strony Służby Bezpieczeństwa. Od 2016 roku pełni także funkcję rzecznika Centrum Kultury Polskiej im. St. Moniuszki na Litwie.
Działalność literacka
Swoją karierę literacką Marek Różycki jr. rozpoczął w 1977 roku, kiedy to zadebiutował jako poeta w miesięczniku „Nowy Wyraz”. Jego twórczość, zarówno poetycka, jak i prozatorska, cieszyła się uznaniem, a autor zdobył liczne nagrody. W 1977 roku otrzymał drugą nagrodę w konkursie na wiersz podczas Warszawskiej Jesieni Poezji za utwór „Nieocalony”. W 1982 roku zdobył także drugą nagrodę w ogólnopolskim konkursie na opowiadanie za „Świrowisko”, które zostało później opublikowane w „Nadodrzu” oraz „Tygodniku Kulturalnym”. Podobnie, uzyskał wyróżnienie w konkursie im. Jana Papugi za opowiadanie w tematyce miłości, co zaowocowało publikacją w zbiorze nagrodzonych utworów z 1987 roku. Od 2020 roku jest współpracownikiem Magazynu Literackiego „Przypływ”, a od 2022 z „Express. The Australian-Polish Magazine”, co stanowi nowy rozdział w jego rozwijającej się karierze literackiej.
Publikacje
Oto przegląd książek oraz innych prac autorstwa Marka Różyckiego Jr., które ukazały się na przestrzeni lat, stanowiących bogaty dorobek literacki i krytyczny.
- Tańczący z myślami – wiersze, zapiski, zamyślenia – wydanie II poprawione i uzupełnione; dzieło wydane pod patronatem Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. St. Moniuszki, Wydawnictwo Psychoskok, 2018, ISBN 978-83-8119-251-4,
- Tańczący z myślami – wiersze, zapiski, zamyślenia – książka wydana wcześniej w 2017 r. pod tym samym patronatem, ISBN 978-83-8119-119-7,
- Artystyczny Bazar Różyckiego, Oficyna Wydawnicza Rafał Brzeziński /rafalbrzezinski.info/, 2016 – rozmowy, szkice oraz felietony dotyczące najwybitniejszych twórców kultury i sztuki, s. 451, ISBN 978-83-65078-10-0,
- Rozdział „Studencki Ośrodek Dyskusyjny Hybrydy: Od Siwaka do Bujaka” w książce „Hybrydy 50 lat! Zawsze piękni, zawsze dwudziestoletni!” (s. 75–95 wraz ze zdjęciami; Fundacja Universitatis Varsoviensis),
- Karnawał w Sodomie, s. 445, Wydawnictwo internetowe e-bookowo – 2011, ISBN 978-83-62480-19-7,
- Karnawał w Sodomie, s. 440, Wydawnictwo Pisarze.pl, 2011 – zbiór krótkich form-impresji, humoresek, prowokacji i ponadczasowych felietonów, ISBN 978-83-63143-00-8,
- Noce bez czułości, Oficyna Wydawnicza Movex, ukazała się w latach 1999 i 2002 – zbiór krótkich form-impresji, humoresek oraz prowokacji, ISBN 83-7161-023-8,
- Wisłocka w pigułce (razem z felietonami obyczajowymi), Oficyna Wydawnicza Szczepan Szymański, 1996, ISBN 83-86469-12-9,
- Koszt doskonałości (razem z felietonami), Oficyna Wydawnicza SPAR, 1993, ISBN 83-85359-53-2,
- Gwiazdy w oczach, czyli Hollywood po polsku – zbiór rozmów z wybitnymi aktorami, satyrykami oraz piosenkarzami, a także felietony, Wyd. Libra, 1992, ISBN 83-85005-62-5,
- Autor dwóch rozdziałów: „Od słowa do paplaniny, czyli globalizm światowego zidiocenia” oraz „Ojczyzna polszczyzna – na Wileńszczyźnie” – w książce Haliny Jotkiałło i Krystyny Adamowicz „A’Polonia – Wartości moich czasów”, Wydawca Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. Stanisława Moniuszki. Opracowanie graficzne Gulnara Galiachmetova, „Artprint”. Wydrukowane w „Standartu spaustuve”, Wilno 2017, ISBN 978-609-8180-24-4,
- Autor rozdziału „Koniec świata z tym chłopem” w książce Michaliny Wisłockiej „Sukces w miłości”, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1993, ISBN 83-85249-24-9,
- Autor rozdziału będącego rozmową z Violettą Villas: „Złożyłam ofiarę z siebie” – w książce Witolda Fillera „Tygrysica z Magdalenki”, Oficyna Wydawnicza Szczepan Szymański,
- Autor rozdziału – opowiadania „Licytacja” w książce „Kawałek solonego drewna”, Wyd. Glob, 1987, ISBN 83-7007-109-0.
W zakresie krytyki literackiej, teatralnej oraz filmowej i douczających esejów, jego dorobek to:
- Koncepcja kultury w debiutach prozatorskich 1975–1978, [w:] „Tygodnik Kulturalny”, sierpień 1980,
- „Recepta” Gustawa Flauberta na powieść – na przykładzie „Pani Bovary”, [w:] „Tygodnik Kulturalny”, kwiecień 1982,
- Poeci niepokorni, [w:] „Kultura i Ty” [wkładka], 247/2 – 1981,
- Tadeusz Nowak – Mentor, Nauczyciel, Przyjaciel,
- Literacka krytyka HalinyPoświatowskiej, [w:] „Krytyka Literacka” nr 9 (59) 2014,
- Stanisław Jerzy Lec – w 150 rocznicę urodzin, [w:] „Krytyka Literacka” nr 10 (60) 2014,
- Kpiarz i „bluźnierca” Konstanty Ildefons Gałczyński, [w:] „Krytyka Literacka” nr 11 (61) 2014,
- Marian Hemar – lwowiak z wyboru,
- Siergiej Jesienin – Mistrz tajemnicy słowa, [w:] „Krytyka Literacka” nr 12 (62) 2014,
- Kazimiera Iłłakowiczówna – wybitna poetka i sekretarka Marszałka Józefa Piłsudskiego, [w:] „Magazyn Wileński” 8/2013,
- Józef Piłsudski w oczach zakochanej w nim poetki Kazimiery Iłłakowiczówny, [w:] „Magazyn Wileński” 11/2014,
- Adam Asnyk – wybitny Poeta Melancholii, [w:] „Magazyn Wileński” 6/2014,
- Zbigniew Cybulski – legenda polskiego kina, [w:] „Magazyn Wileński” 11/2014,
- Tadeusz Łomnicki – najwybitniejszy aktor XX wieku, [w:] „Magazyn Wileński” 6/2013,
- Ewa Demarczyk – najwybitniejsza wokalistka XX w.,
- Agnieszka Osiecka – Muza, Afrodyta, Inspiracja, [w:] „Magazyn Wileński” 4/2014,
- Aleksander Fredro – w świetnym humorze, [w:] portal e-gminy,
- Stanisław Bareja – Mistrz Komedii,
- Zygmunt Hübner – Mistrz!,
- Jan Twardowski – Ksiądz Paradoks, który pisał wiersze,
- Włodzimierz Wysocki – enfant terrible radzieckiej kultury w 75. ur.
- Jan Sztaudynger – Intelektualny Prześmiewca, Satyryk,
- Władysław Stanisław Reymont – od przestępstwa do Nobla,
- Zbigniew Herbert: – Bądź wierny Idź,
- Gustaw Holoubek – Mag, Guru, Autorytet,
- Adam Hanuszkiewicz – gigant teatru, który budził sumienia,
- Terapia od rana – łyk Bolesława Leśmiana…,
- Kalina Jędrusik – gorszycielka i „ordynusik”…,
- Stanisław Jerzy Lec – aforyzm ma najdłuższy oddech,
- Bogumił Kobiela – genialny antybohater,
- Śmiech krzepi – satyra pozbawia majestatu,
- Wobec zmarłWojciech Młynarski – Mistrz kupletu,
- Michalina Wisłocka w pigułce.
W jego dorobku nie brakuje również wpływowych esejów i krytycznych rozważań, dotyczących wybitnych postaci polskiego świata kultury i sztuki.
Odznaczenia
Marek Różycki jr. uzyskał szereg znaczących odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w rozwój kultury i sztuki.
- Otrzymał odznakę Zasłużony Działacz Kultury,
- Brązowy Krzyż Zasługi – wyróżnienie przyznane za działalność na rzecz upowszechniania czytelnictwa oraz kultury w Małych Ojczyznach,
- W 2015 roku został uhonorowany Złotą Statuetką im. Stanisława Moniuszki, nadaną przez Zarząd Główny Centrum Kultury Polskiej na Litwie. Nagroda ta docenia jego rolę jako ambasadora promującego Polską Kulturę w Polonijnych środkach przekazu oraz jego działania na rzecz zachowania dorobku kulturalnego twórców z Kresów Polskich i wartości, które nadal definiują polskość,
- W tym samym roku zdobył również nagrodę czasopisma „Poetry&Parathetare” w Dziedzinie Sztuki za publicystykę kulturalną.
Jego osiągnięcia w dziedzinie kultury są dowodem ogromnego zaangażowania i pasji do promowania polskich tradycji oraz języka.
Życie prywatne
Marek Różycki jr. jest spokrewniony z wieloma znanymi osobistościami, które miały znaczący wpływ na kulturę i sztukę. Wśród jego krewnych znajduje się pisarz Stefan Otwinowski, który zyskał uznanie za swoje literackie osiągnięcia. Ponadto, jego rodzina wiąże się z pisarką emigracyjną Jadwigą Otwinowską, której twórczość również pozostawiła ślad w literaturze.
Różycki nawiązuje też do Kolberga Kielecczyzny, co może sugerować zainteresowanie folklorem i tradycją regionalną. Dodatkowo, w jego rodzinie znajduje się Piotr Gan, redaktor muzyczny, który przyczynił się do popularyzacji muzyki w Polsce.
Przypisy
- Marek Różycki jr: Roman Wilhelmi - udręka i ekstaza geniusza, który przegrał z nałogiem. [dostęp 29.02.2020 r.]
- Marek Różycki jr: Marian Hemar - gigant rozrywki, który do dziś budzi sumienia. [dostęp 10.01.2020 r.]
- Marek Różycki jr: Seweryn Krajewski - rodzimy Paul McCartney. [dostęp 02.01.2020 r.]
- Marek Różycki jr: "Co-ślina-do-gęby-przyniesizm", czyli wolne słowo choruje na wirus kłamstwa i debetu. [dostęp 14.03.2020 r.]
- Marek Różycki jr: Maski spadają a "każdy buduje własne człowieczeństwo". [dostęp 21.03.2020 r.]
- Marek Różycki jr: Jonasz Kofta – wieszcz polskiej piosenki w 30. r. śmierci. [dostęp 19.04.2018 r.]
- Marek Różycki jr: Aleksander Zelwerowicz – ojciec duchowy pokoleń artystów. [dostęp 16.12.2018 r.]
- Marek Różycki jr: Ks. Jan Twardowski: – Poznałem wnętrze dobrego i rozczarowało mnie. [dostęp 02.12.2018 r.]
- Marek Różycki jr: Zmarł Wojciech Młynarski – Mistrz kupletu. [dostęp 15.03.2017 r.]
- Marek Różycki jr: Wisłocka w pigułce – z dala od filmu. [dostęp 08.04.2017 r.]
- Marek Różycki jr: Od słowa do paplaniny, czyli globalizm światowego zidiocenia. [dostęp 03.05.2017 r.]
- Marek Różycki jr: Wiesław Michnikowski – Chłopiec czysty i niewinny... ma 95. urodziny. [dostęp 03.06.2017 r.]
- Marek Różycki jr: Śmiech krzepi – satyra pozbawia majestatu. [dostęp 19.06.2016 r.]
- Marek Różycki jr: Władysław St. Reymont – od przestępstwa do Nobla. [dostęp 06.08.2016 r.]
- Marek Różycki jr: Mariana Hemar – z urodzenia Lwowiak, z pochodzenia Żyd, z wyboru – Polak. [dostęp 16.02.2016 r.]
- Marek Różycki jr: Ewa Demarczyk – najwybitniejsza wokalistka XX w. zaszczuta przez miernoty.... [dostęp 13.08.2015 r.]
- Marek Różycki jr: Kalina Jędrusik – gorszycielka i „ordynusik”.... [dostęp 30.12.2015 r.]
- Marek Różycki jr: Gustaw Holoubek – Mag, Guru, Autorytet. [dostęp 17.07.2015 r.]
- Marek Różycki jr: JAN SZTAUDYNGER – Intelektualny Prześmiewca, Satyryk. [dostęp 13.07.2015 r.]
- Marek Różycki jr: Terapia od rana – łyk Leśmiana.... [dostęp 08.01.2016 r.]
- Marek Różycki jr: Bogumił Kobiela – genialny antybohater. [dostęp 22.08.2015 r.]
- Marek Różycki jr: St. Jerzy Lec, czyli aforyzm ma najdłuższy oddech. [dostęp 22.08.2015 r.]
- ESEJ Marek Różycki jr. SIERGIEJ JESIENIN – Mistrz Tajemnicy Słowa. Krytyka Literacka nr 12(62) grudzień 2014. [dostęp 07.12.2014 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Waldemar Dziki | Maria Palider | Mirosław P. Jabłoński | Juliusz Żuławski | Hanka Wójciak | Tomasz Lulek | Mieczysław Pawełko | Basia Gąsienica Giewont | Jerzy Darowski | Władysław Klamerus | Witold Surowiecki | Wawrzyniec Żuławski | Tadeusz Gąsienica-Giewont | Adam Rapacki (kompozytor) | Krzysztof Trebunia-Tutka | Janina Walczak-Budzicz | Andrzej Bachleda-Curuś (śpiewak) | Jakub Lubowicz | Bartłomiej Jurecki | Andrzej Gawroński (satyryk)Oceń: Marek Różycki jr.