Aleksander Józef Rozmus to postać, której życie i osiągnięcia na zawsze pozostaną w pamięci polskiego sportu. Urodził się 18 stycznia 1901 roku w malowniczym Zakopanem, a swoją karierę sportową związał ściśle z tym regionem, stając się jednym z wyróżniających się narciarzy w Polsce.
W ciągu swojego życia doświadczył wielu sukcesów, a jednym z najważniejszych wydarzeń w jego karierze była uczestnictwo w igrzyskach olimpijskich w Sankt Moritz. Jako adept sportu zimowego reprezentował kilka zakopiańskich klubów, takich jak SN PTT, Sokół oraz Wisła. Jego determinacja oraz pasja do narciarstwa przyniosły mu liczne trofea.
Rozmus ma na swoim koncie wyjątkowe osiągnięcia w skokach narciarskich, zdobywając tytuł dwukrotnego mistrza Polski oraz czterokrotnego wicemistrza. Dodatkowo, jego umiejętności zaowocowały również tytułem wicemistrza w kombinacji norweskiej, co podkreśla jego wszechstronność i talent sportowy.
Jego życie zakończyło się 18 kwietnia 1986 roku w Ennery pod Paryżem, ale jego dziedzictwo w świecie narciarstwa pozostaje nadal żywe. Aleksander Rozmus to symbol sukcesów polskiego sportu zimowego, który inspirował i nadal inspiruje kolejne pokolenia sportowców.
Przebieg kariery
Aleksander Rozmus, po zdaniu matury z zakopiańskiego gimnazjum, rozpoczął pracę jako urzędnik. Już jako uczeń zaangażował się w narciarstwo, debiutując w zawodach w barwach SN PTT Zakopane. W 1920 roku wziął udział w związkowych mistrzostwach Polski, jednak nie odniósł wówczas sukcesów, zajmując ostatnie miejsca w obydwu konkurencjach – skokach oraz biegu na 18 km. W ciągu zaledwie jednego roku dążył do znaczącej poprawy swoich umiejętności, co zaowocowało tytułem mistrza Polski w skokach w 1921 roku. Wtedy to uzyskał imponującą odległość 22 metrów na skoczni w Jaworzynce, wyprzedzając takich zawodników jak Leszek Pawłowski oraz Franciszek Bujak, co zaowocowało ustanowieniem rekordu krajowego. Na otwarciu tej samej skoczni, jego skok zakończył się upadkiem, co jednak nie odbiło się na dalszej karierze.
Rok 1922 przyniósł kolejne sukcesy – Rozmus zdobył pierwsze miejsce w międzynarodowych zawodach narciarskich w Zakopanem, osiągając najdłuższy skok wynoszący 22,5 metra. W tym samym roku wziął również udział w sztafecie, gdzie uplasował się na 2. miejscu. Utrzymał tytuł mistrza kraju w Worochcie, pobijając własny rekord na skoczni w Jaworzynce, gdzie skoczył na odległość 27 metrów. Dodatkowo, zdobył brązowy medal w dwuboju oraz uzyskał tytuł pierwszego rekordzisty skoczni w Krakowie, gdzie wynikiem 18 metrów zapisał się w historii sportu.
W styczniu 1923 roku, na obiekcie w Jaworzynce, Rozmus osiągnął odległość 30,5 metra, czym poprawił swój wcześniejszy rekord kraju. Był wtedy znany ze współpracy z Henrykiem Mückenbrunnem, z którym wspólnie zjeżdżał po stromych żlebach Tatr. Po zakończeniu kursu prowadzonego przez niemieckiego trenera Seppa Bildsteina, Rozmus zajął 2. miejsce w skokach i 3. miejsce w slalomie podczas mistrzostw Polski. Podczas swoich międzynarodowych występów, między innymi w Szwajcarii, uplasował się w czołówce, stając się jednym z pierwszych polskich skoczków narciarskich poza granicami kraju.
W 1924 roku osiągnął 6. miejsce w skokach podczas zawodów w Szumawie (Czechosłowacja). Z kolei w 1925 roku brał udział w zawodach FIS w Jańskich Łaźniach, gdzie zajął 46. miejsce w skokach oraz 59. w biegu na 18 km. W tym okresie zdobył tytuł wicemistrza Polski zarówno w kombinacji, jak i w skokach. Dwa lata później, w 1927 roku, wystartował w zawodach FIS w Cortina d’Ampezzo, gdzie w kombinacji norweskiej zajął 24. miejsce, w skokach 25., a w biegu 38.
Podczas eliminacji przedolimpijskich w 1928 roku, które miały miejsce w Zakopanem, Rozmus uplasował się na 2. miejscu, co zaowocowało zakwalifikowaniem go do polskiej reprezentacji podczas Igrzysk Zimowych w St. Moritz. W Szwajcarii, startując 17 i 18 lutego, zajął 22. miejsce w kombinacji klasycznej, 24. w biegu na 18 km oraz 10. w skokach, uzyskując nowy rekord Polski na odległość 56,5 metra. Po powrocie do kraju, zdobył srebro na MP w skokach.
W 1929 roku uczestniczył w zawodach FIS w Zakopanem. W dniu 5 lutego, przy prawie 30 stopniach mrozu, na Krokwi uzyskał skoki na 48 i 49 metrów, niestety pierwszy z nich zakończył się upadkiem, co skutkowało 37. lokatą. Rok później, w 1930 roku, zdobył swój ostatni srebrny medal w skokach na mistrzostwach Polski.
Po zakończeniu kariery
Aleksander Rozmus swoją historię związana z wojną rozpoczął w sierpniu 1939 roku, kiedy to został zmobilizowany do Wojska Polskiego. Uczestniczył w dramatycznych wydarzeniach kampanii wrześniowej, co miał znaczący wpływ na jego dalsze losy. W okresie niemieckiej okupacji stał się kurierem tatrzańskim, a jego działalność w polskim ruchu oporu przyczyniła się do walki o wolność.
Wkrótce, bo już w roku 1940, udało mu się przedostać do Francji, gdzie kontynuował aktywności przeciwko okupantom w francuskim podziemiu. Po zakończeniu II wojny światowej, nie zdecydował się na powrót do rodzinnego kraju, a wybór padł na stałe zamieszkanie we Francji. Tam, pracował jako instruktor narciarski w malowniczym Chamonix, współpracując z Henrykiem Mückenbrunnem.
Po wielu latach pracy i życia w obcym kraju, zmarł 18 kwietnia 1986 roku w Ennery, niedaleko Paryża. Jego ostatnim miejscem spoczynku stał się paryski cmentarz Père-Lachaise, gdzie pozostaje w pamięci tych, którzy go znali.
Osiągnięcia
Igrzyska olimpijskie
Starty Aleksandra Rozmusa w igrzyskach olimpijskich stanowią ważny rozdział jego kariery sportowej. W szczególności, w zawodach skoków narciarskich, jego wyniki zostały zapisane w historii tego sportu.
1928 Sankt Moritz | – | 22. pozycja (w kombinacji klasycznej), 25. pozycja (w skokach) |
Starty A. Rozmusa w konkursach skoków na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
Pozycja | Data | Rok | Miejscowość | Skocznia | Typ konkursu | Skok 1 | Skok 2 | Ocena | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
25. | 18 lutego | 1928 | Sankt Moritz | Olympiaschanze | indywidualny | 41,0 m | 53,0 m | 13,166 pkt | 6,042 pkt | Alf Andersen |
Starty A. Rozmusa w kombinacji na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
Lp | Data | Rok | Miasto | Dyscyplina/konkurencja | Wynik | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|
22. | 18 lutego | 1928 | Sankt Moritz | kombinacja norweska skoki + bieg na 18 km | 8,781 pkt. | 9,052 pkt. | Johan Grøttumsbråten |
Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym
Rozmus brał również udział w Mistrzostwach Świata, co przyniosło mu liczne doświadczenia i osiągnięcia w tej dziedzinie sportowej.
Jańskie Łaźnie, 1925 | – | 46. miejsce w skokach, 59. miejsce w biegu na 18 km |
Cortina d’Ampezzo, 1927 | – | 24. miejsce w kombinacji norweskiej, 25. miejsce w skokach, 38. miejsce w biegu na 18 km |
Zakopane, 1929 | – | 37. miejsce w skokach |
Sukcesy krajowe
W swojej rodzimej ojczyźnie Rozmus odniósł wiele znaczących sukcesów:
- mistrz Polski w skokach: 1921, 1922,
- wicemistrz Polski w skokach: 1923, 1925, 1928, 1930,
- wicemistrz Polski w kombinacji klasycznej: 1925,
- brązowy medalista MP w kombinacji klasycznej: 1922.
Przypisy
- Adrian Dworakowski: Przewodnik po polskich skoczniach narciarskich 2016. skijumping.pl. [dostęp 29.06.2018 r.]
- Rozmus Aleksander. olimpijski.pl. [dostęp 05.06.2016 r.]
- a b c d e Wyniki Mistrzostw Polski - 1920-2002. skijumping.pl. [dostęp 19.08.2011 r.]
- a b Aleksander Rozmus Biography and Olympic Results. Sports-Reference.com. [dostęp 19.08.2011 r.]
- M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
- a b c Szatkowski 2005, s. 1.
- a b c d e f g Szatkowski 2005, s. 3.
- a b c Szatkowski 2005, s. 2.
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Stanisław Ustupski | Kinga Zbylut | Helena Gąsienica Daniel-Lewandowska | Natalia Sidorowicz | Bronisław Trzebunia | Stanisław Gąsienica-Daniel | Maciej Gąsienica Ciaptak | Andrzej Bachleda-Curuś III | Karolina Pitoń | Józef Gąsienica Tomków | Franciszek Gąsienica Groń | Józef Marusarz | Anna Nędza-Kubiniec | Józef Uznański | Stefan Dziedzic | Mateusz Gruszka | Oskar Kwiatkowski | Weronika Biela-Nowaczyk | Henryk Mückenbrunn | Marek PachOceń: Aleksander Rozmus