Stefan Dziedzic


Stefan Jerzy Dziedzic to postać, która zapisała się w historii polskiego sportu jako wyróżniający się narciarz. Urodził się 15 października 1927 roku w Zakopanem, a zmarł tamże 30 lipca 2006 roku. Jego dorobek obejmuje wiele osiągnięć – był dwukrotnym olimpijczykiem, cenionym trenerem oraz działaczem sportowym, a także posłem na Sejm PRL w VIII kadencji.

Stefan Dziedzic specjalizował się w kilku dyscyplinach, w tym narciarstwie biegowym, kombinacji norweskiej oraz narciarstwie alpejskim. Jego zaangażowanie w sport przekładało się również na działalność w roli wiceprezesa Polskiego Związku Narciarskiego (PZN), członka Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu (GKKFiS) oraz Polskiego Komitetu Olimpijskiego (PKOl). Jako sędzia klasy międzynarodowej, a także przewodnik tatrzański, miał znaczący wpływ na rozwój narciarstwa w Polsce.

Ukończył studia ekonomiczne, a w 1963 roku uzyskał tytuł magistra w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie. Zdobyta wiedza z pewnością przyczyniła się do jego późniejszej działalności jako działacza sportowego, łącząc pasję do sportu z umiejętnościami w zakresie ekonomii.

Kariera sportowa

Stefan Dziedzic po raz pierwszy zaprezentował swoje umiejętności w skokach narciarskich w lutym 1945 roku. Były to pionierskie zawody po zakończeniu II wojny światowej. Jego debiut w alpejskich konkurencjach miał miejsce w grudniu tego samego roku, kiedy to odbyły się pierwsze po wojnie zawody w tej dyscyplinie.

Uczestniczył również w historycznych zawodach zagranicznych, które odbyły się w Chamonix we Francji, będących pierwszymi takimi z udziałem Polaków. Tam przykuł uwagę fotoreporterów swoim nietypowym stylem – na butach miał ozdobne łatki, mimo że były one w rzeczywistości mocno przetarte.

W roku 1947 zdobył tytuł mistrza Polski w kombinacji norweskiej. Jego sportowa kariera obejmowała także dwukrotny udział w igrzyskach olimpijskich: w 1948 roku w Sankt Moritz oraz cztery lata później w Oslo. W Sankt Moritz zaliczył udział w biegach narciarskich, zajmując 38. miejsce w biegu na dystansie 18 km i 20. w kombinacji norweskiej. Co więcej, razem z drużyną uzyskał 10. miejsce w sztafecie 4 × 10 km.

Po zdiagnozowaniu nadwerężenia mięśnia sercowego oraz wystąpieniu arytmii w 1949 roku, podjął decyzję o przesiadce na narciarstwo alpejskie. Już w 1950 roku, reprezentując AZS Kraków, zdobył mistrzostwo Polski w dwóch kategoriach: zjeździe oraz kombinacji alpejskiej. Na igrzyskach w Oslo osiągnął 22. miejsce w zjeździe oraz 38. w slalomie gigancie. Brał udział także w slalomie specjalnym, lecz niestety z powodu słabego wyniku odpadł po pierwszym przejeździe, notując 71. czas.

W 1954 roku, podczas ostatnich przygotowań do mistrzostw świata w Badgastein, doznał poważnej kontuzji – złamał nogę. Proces rehabilitacji trwał pół roku, jednak Ślązak nie odzyskał pełni sprawności. Mimo to, przyjął propozycję objęcia roli trenera kadry kobiet w narciarstwie alpejskim, przygotowując je do igrzysk olimpijskich w 1956 roku.

W 1957 roku ponownie zdobył tytuł mistrza Polski w zjeździe, reprezentując barwy AZS Zakopane. Po zakończeniu kariery sportowej, od 1951 do 1966 roku, pełnił funkcję trenera w tymże klubie. W latach 1967–1972 pracował jako kierownik produkcji w wytwórni nart w Szaflarach, a następnie w latach 1973–1974 był kierownikiem oddziału PTTK Foto-Pam w Zakopanem. W latach 1974–1986 sprawował funkcję dyrektora Hotelu „Juventur” w Zakopanem. W 1986 roku rozpoczął działalność w Wiedniu jako przedstawiciel Orbisu oraz dyrektor Ośrodka Informacji.

W latach 1945–1948 był członkiem Harcerskiego Klubu Narciarskiego Zakopane, a w latach 1949–1968 związał się z AZS Zakopane, gdzie rozwijał swoje umiejętności oraz pasję do narciarstwa.

Kariera polityczna

W 1970 roku Stefan Dziedzic dołączył do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, co rozpoczęło jego działalność polityczną w kraju. Wkrótce potem objął stanowisko zastępcy członka plenum Komitetu Miejskiego w Zakopanem, co pozwoliło mu na zdobycie cennego doświadczenia w lokalnej polityce.

W okresie od 1980 do 1985 roku pełnił funkcję posła na Sejm PRL VIII kadencji, reprezentując okręg Nowy Sącz. W trakcie swojego mandatu zasiadał w wielu komisjach, w tym w:

  • Komisji Oświaty i Wychowania,
  • Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej,
  • Komisji Handlu Zagranicznego,
  • Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej,
  • Komisji Współpracy Gospodarczej z Zagranicą,
  • Gospodarki Morskiej.

Dzięki działaniom w tych komisjach, Dziedzic znacząco wpłynął na kwestie dotyczące edukacji, zdrowia oraz międzynarodowej współpracy gospodarczej.

Życie prywatne

Rodzice Stefana Dziedzica to Franciszek Dziedzic oraz Marianna z domu Drożdżak. Jego żoną była Wanda z domu Wójcik. Z małżeństwa tego urodziła się córka Marta Dziedzic (ur. 1950), która zdobyła wykształcenie inżynierskie oraz była w 1968 roku częścią kadra narodowa alpejek juniorek. Syn Stefana, Marek Dziedzic (ur. 1953), ukończył Akademię Wychowania Fizycznego w Warszawie.

Stefan Dziedzic spoczął w rodzinnym grobowcu na Nowym Cmentarzu w Zakopanem, w kwaterze A1-2-3.

Osiągnięcia sportowe

Stefan Dziedzic to jeden z najbardziej uznawanych sportowców w historii narciarstwa klasycznego w Polsce. Jego osiągnięcia na arenie międzynarodowej są imponujące i obejmują szereg ważnych imprez, w tym Olimpiady oraz mistrzostwa krajowe i akademickie.

W roku 1948 podczas Olimpiady w Sankt Moritz osiągnął następujące wyniki:

  • bieg na 18 km, gdzie zajął 38. miejsce z czasem 1:25:33,
  • bieg sztafetowy 4×10 km, gdzie zajął 10. miejsce z czasem 2:59:19; w składzie sztafety byli również Stanisław Bukowski, Józef Daniel Krzeptowski oraz Tadeusz Kwapień,
  • kombinacja norweska, w której uplasował się na 20. miejscu z notą 367,60; w biegu zajmując 18. miejsce, a w skokach 31. miejsce.

Kolejna Olimpiada, która miała miejsce w 1952 roku w Oslo, przyniosła mu rezultaty takie jak:

  • zjazd, w którym zajął 29. miejsce z czasem 2:49.4,
  • slalom gigant, gdzie uplasował się na 38. pozycji,
  • slalom specjalny, w którym zajął 71. miejsce.

W kraju zdobywał liczne medale, będąc:

  • mistrzem Polski w biegu 18 km w latach 1947 i 1948,
  • mistrzem Polski w biegu zjazdowym w latach 1950 oraz 1957,
  • mistrzem Polski w kombinacji norweskiej w 1947,
  • mistrzem Polski w kombinacji alpejskiej w 1950,
  • wicemistrzem Polski w biegu 18 km w 1946,
  • wicemistrzem Polski w kombinacji norweskiej w 1946,
  • wicemistrzem Polski w slalomie gigancie w 1956,
  • wicemistrzem Polski w zjeździe w latach 1952 oraz 1961.

Na poziomie akademickim Stefan Dziedzic również odnosił znaczące sukcesy, zdobywając:

  • tytuł akademickiego mistrza świata w biegu 4x8km w 1946 roku w Davos,
  • tytuł akademickiego mistrza świata w kombinacji norweskiej w 1949 roku w Szpindlerowym Młynie,
  • tytuł akademickiego mistrza świata w czwórkombinacji w 1949 roku w Szpindlerowym Młynie,
  • tytuł akademickiego mistrza świata w biegu zjazdowym w 1951 roku w Polanie,
  • tytuł akademickiego mistrza świata w slalomie gigancie w 1951 roku w Polanie,
  • tytuł akademickiego mistrza świata w kombinacji alpejskiej w 1951 roku w Polanie,
  • tytuł akademickiego wicemistrza świata w biegu na 16 km w 1947 roku w Davos,
  • tytuł akademickiego wicemistrza świata w kombinacji norweskiej w 1947 roku w Davos,
  • tytuł akademickiego wicemistrza świata w biegu 4×10 km w 1949 roku w Szpindlerowym Młynie,
  • tytuł akademickiego wicemistrza świata w biegu zjazdowym w 1953 roku w Semmeringu.

W okresie swojej kariery Dziedzic wielokrotnie triumfował w Memoriale Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny, zdobywając osiem zwycięstw w latach 1946-1950. Jego niezwykłe osiągnięcia w narciarstwie uczyniły go jedną z legend tego sportu w Polsce.

Odznaczenia

W ciągu swojego życia Stefan Dziedzic zdobył wiele prestiżowych odznaczeń, które ceni się w Polsce. Oto niektóre z nich:

  • Złoty Krzyż Zasługi (1978),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu”,
  • Kalos Kagathos (1985),
  • i inne.

Oceń: Stefan Dziedzic

Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:17