UWAGA! Dołącz do nowej grupy Zakopane - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Szymon Tatar (starszy)


Szymon Tatar starszy, znany również pod pseudonimem Szymek Czarny, to istotna postać w historii Tatr. Urodził się w 1828 lub 1832 roku w Zakopanem i zmarł 13 czerwca 1913 roku w tym samym mieście. Był on przewodnikiem tatrzańskim oraz bratanek Tomasza Tatara, pełniąc rolę stryja dla Szymona Tatara młodszego i Józefa Tatara.

Początkowo życie Szymona w Tatrach wiązało się z rolą kłusownika, podobnie jak to miało miejsce w przypadku jego rówieśników, takich jak Maciej Sieczka oraz Jędrzej Wala. Rok 1860 przyniósł mu zaszczyt bycia pierwszym, który odnotował przejście przez Kozią Przełęcz. Piętnaście lat później, zaprowadził tam pierwszych turystów.

Tatar był znanym przewodnikiem księdza Józefa Stolarczyka, Tytusa Chałubińskiego oraz Józefa Rostafińskiego. W czasie swoich przygód na tatrzańskich szlakach, dokonał wielu znaczących przejść, w tym poprowadził ks. Stolarczyka na Baranie Rogi, co było jego pierwszym wejściem, oraz na Lodowy Szczyt, gdzie również miał zaszczyt wprowadzić pierwszy polski zespół na szczyt. W 1874 roku prowadził wyprawę na Gerlach, a z Chałubińskim wszedł na Gerlach, Wysoką i Lodowy Szczyt, przy czym ostatnie wejście było pierwszym, jakie miało miejsce zachodnią ścianą tej góry.

Jako przewodnik, Szymon Tatar cieszył się dużym uznaniem za swoje wyjątkowe umiejętności, niezrównaną inteligencję oraz doskonałą znajomość topografii Tatr. Był również znany z wyjątkowego poczucia humoru oraz pogodnego usposobienia. Po roku 1890 zrezygnował z przewodnictwa, osiedlając się na Skibówkach, gdzie zajął się rzeźbieniem drewnianych łyżników oraz wytwarzaniem góralskich spinek. W końcu życia, miał trudności z odnalezieniem się w zmieniających się czasach, w których zawód przewodnika tatrzańskiego tracił na znaczeniu. Zmarł w wieku 85 lat i spoczął na Nowym Cmentarzu przy ulicy Nowotarskiej w Zakopanem, w kwaterze K4-5-6.

Przewodnictwo tatrzańskie kontynuowali także jego bratankowie, Szymon Tatar młodszy oraz Józef Tatar, będący synami Jana Tatara. Wiersz Ostatni, autorstwa Kazimierza Przerwy-Tetmajera, został poświęcony Szymonowi Tatarowi. Artysta Walery Eljasz kilkakrotnie przedstawiał go w swoich dziełach, m.in. na obrazie zatytułowanym Przewodnik tatrzański w drodze na Polski Grzebień z 1878 roku. Wiele wersji jego portretu stworzył również Leon Wyczółkowski, a popiersie przewodnika wykonane z mosiądzu przez Felicję Modrzejewską można podziwiać w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Przypisy

  1. K. Pisera, Jak dawniej po Tatrach chadzano, 2007 r., s. 280.
  2. Z. W. Paryscy, Wielka encyklopedia tatrzańska, 2004 r.
  3. śp. Szymon Tatar

Oceń: Szymon Tatar (starszy)

Średnia ocena:5 Liczba ocen:5