Ryszard Wcisło


Ryszard Wcisło, znany również pod swoim pseudonimem „Chytry Jastrząb”, to postać, której życie i działalność miały znaczący wpływ na młodzieżowe organizacje w Polsce. Urodził się 8 kwietnia 1933 roku w malowniczym Zakopanem, a swoje ostatnie dni spędził w Krakowie, gdzie zmarł 24 października 2015 roku.

Wcisło był wybitnym instruktorem harcerskim, angażującym się w działalność w krakowskim Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP), a także w KIHAM (Krajowy Instytut Harcerstwa) oraz ZHP-1918. Jego praca w tych organizacjach trwała aż do jego śmierci, kiedy to stał się istotnym członkiem Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR).

Oprócz swojej działalności harcerskiej, Ryszard Wcisło był z wykształcenia architektem, co dodaje jeszcze jednego wymiaru do jego bogatej kariery. Był to człowiek, który łączył swoje pasje z pracą na rzecz młodzieży, inspirowując kolejne pokolenia harcerzy do działania i rozwijania swoich zainteresowań.

Życiorys

W roku 1944 Ryszard Wcisło po raz pierwszy zetknął się z harcerstwem w Rzeszowie. Już 6 września 1945 roku dołączył do 2. Zakopiańskiej Drużyny Harcerzy im. Andrzeja Małkowskiego. Przyrzeczenie harcerskie złożył 5 stycznia 1947 roku w 3. Rzeszowskiej Drużynie Harcerzy im. Stefana Czarnieckiego. W 1956 roku, zgodnie z upoważnieniem nr 1 Komendy Chorągwi ZHP, wznowił działalność 14. Krakowskiej Drużyny Harcerzy, która została założona w 1932 roku. Drużyna ta do 1949 roku nosiła brązowe chusty, a jej bohaterem był ks. biskup Wł. Bandurski.

Po pewnym czasie braku kontaktu z Czternastakami, drużyna przeszła na kolor biały i ustanowiono za heroicznego patrona Stefana Czarnieckiego. Wkrótce po tym, z połączenia 14. Drużyny oraz 18 KDH powstał Biały Szczep, który zyskał reputację jednego z najbardziej rozpoznawalnych szczepów starszoharcerskich w Chorągwi Krakowskiej, a także w całym ZHP.

W 1960 roku Biały Szczep otrzymał sztandar według projektu Wcisły. To oznaczało początek jego pracy twórczej, podczas której zaprojektował łącznie 16 sztandarów dla różnych jednostek harcerskich, w tym dla dwóch krakowskich hufców oraz sztandaru Krakowskiej 19 Lotniczej. Sztandar Białego Szczepu miał także konspiracyjną kopię, przygotowaną na wypadek ponownego rozwiązania ZHP. Ta kopia została ujawniona dopiero w 2006 roku.

W 1962 roku związał się z Krakowską 19 Lotniczą, gdzie przez pięć lat prowadził jeden z dywizjonów i pełnił funkcję zastępcy komendanta szczepu. W 1967 roku przeszedł do Szczepu „Huragan B”, gdzie piastował funkcję komendanta szczepu oraz drużynowego 28. Drużyny Harcerzy, którą charakteryzowała specjalizacja lotnicza. W 1974 roku wrócił do K19L, gdzie pełnił różne role, w tym komendanta szczepu „Gwiaździsty Szlak” oraz drużynowego XIX Kręgu Instruktorskiego. W 1979 roku objął stanowisko Komendanta Szczepu „Słoneczne Drogi”, które zajmował do lipca 1981 roku.

Oprócz działalności na poziomie szczepu, Ryszard Wcisło angażował się w szereg funkcji w komendach hufców Zwierzyniec, Kleparz i Krowodrza, pełniąc rolę zastępcy komendanta hufca, zastępy przewodniczącego komisji rewizyjnej oraz kierownika referatu organizacyjnego i kształcenia. Uczestniczył również aktywnie w kształceniu kadry instruktorskiej, a także reprezentował 19. Hufiec w Kręgu im. A. Małkowskiego. We wrześniu 1981 roku był komendantem Jubileuszowego Zlotu z okazji 70-lecia Harcerstwa Polskiego.

Od 1989 roku brał czynny udział w tworzeniu Związku Harcerstwa Polskiego, który powstał w 1918 roku, zostając pierwszym Naczelnikiem Harcerzy ZHP-1918. Po integracji ZHR i ZHP-1918 w 1992 roku, był współtwórcą krakowskiego ZHR. Ostatnie lata swojej służby poświęcił Szczepowi 19 Krakowskich Drużyn Lotniczych ZHR oraz dalszemu wspieraniu idei harcerskich. Ryszard Wcisło zakończył swoją podróż życiową i został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Odznaczenia

Ryszard Wcisło, jako wybitna postać, był wielokrotnie odznaczany za swoje osiągnięcia.

  • 13 kwietnia 2008 roku, otrzymał odznaczenie Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski, nadane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
  • 13 września 2008, podczas XXVI Pielgrzymki ZHR na Jasną Górę, wyróżniony został Krzyżem Honorowym ZHR Semper Fidelis, a ceremonia miała miejsce w Sali Rycerskiej klasztoru jasnogórskiego, w obecności licznych instruktorów harcerskich,
  • 28 października 2015 roku, pośmiertnie otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany przez Prezydenta RP, w uznaniu jego niezwykłych zasług na rzecz wychowania młodzieży w duchu harcerskim oraz w kształtowaniu postaw patriotycznych w społeczeństwie.

Przypisy

  1. Zmarł hm. Ryszard Wcisło [online], Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej [dostęp 04.10.2023 r.]
  2. Ewa Borkowska-Pastwa, Renata Adrian-Cieślak, Urszula Kret: Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022. Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023 r., s. 127. ISBN 978-83-87899-32-5.
  3. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Pośmiertne odznaczenie Harcmistrza Ryszarda Wcisło. www.prezydent.pl. [dostęp 01.07.2016 r.]

Oceń: Ryszard Wcisło

Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:9