Stefan Wojtas

---

Życiorys

Działalność pianistyczna

Urodził się w 1943 roku w Zakopanem, w malowniczym regionie Podhala. Jego muzyczna podróż rozpoczęła się w Państwowej Szkole Muzycznej II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie, gdzie kształcił się w klasie fortepianu. Szkoła ta, niegdyś usytuowana przy ul. Warszawskiej, była miejscem jego pierwszych muzycznych wzlotów. W 1958 roku zamieszkał w domu uznanego pedagoga Ludwika Stefańskiego, męża znakomitej pianistki Haliny Czerny-Stefańskiej. Miał to być ważny krok w jego edukacji; tam kształcił się na fortepianie przez długie godziny aż do 1968 roku.

Po ukończeniu szkoły średniej, podjął studia na Akademii Muzycznej w Krakowie pod okiem profesora Stefańskiego, zdobywając wyróżnienie w 1968 roku. Już w czasie studiów, w 1966 roku, jego talent zaowocował udziałem w III Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie. Zaledwie rok później, w 1969, wziął udział w III Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Leeds, gdzie został uhonorowany nagrodą, a w 1970 roku zadebiutował na VIII Konkursie Chopinowskim w Warszawie.

Jego działalność koncertowa obejmowała wiele krajów, w tym Polskę, Stany Zjednoczone, Szwecję, Wielką Brytanię, a także Związek Radziecki. Dodatkowo, dwukrotnie zdobył laury Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego na stypendium im. Fryderyka Chopina. Działał także jako artysta nagrywający, realizując archiwalne nagrania dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej, prezentując utwory takich kompozytorów jak: Józef Elsner, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin, Franz Liszt, Ignacy Jan Paderewski oraz Karol Szymanowski. Jednakże, jego kariera nie była wolna od wyzwań, bowiem zmagał się z silnym stresem performatywnym, który przyczyniał się do wystąpienia problemów nerwicowych.

Działalność pedagogiczna

Wraz z rozwijającą się karierą koncertową, od 1968 roku rozpoczął również pracę pedagogiczną w Państwowej Szkole Muzycznej II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie, a w 1991 roku objął stanowisko dyrektora tej placówki. W latach 1983-2014 prowadził klasę fortepianu na Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. Od 2014 roku związał się z Akademią Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, gdzie wykładał dalsze pokolenia pianistów.

Wielu jego uczniów zasłużyło na tytuł laureata krajowych oraz międzynarodowych konkursów pianistycznych. Wśród nich można wymienić takie nazwiska jak Piotr Machnik, Piotr Kosiński, Marcin Koziak, Krzysztof Książek, Szymon Nehring, Marek Szlezer, Ireneusz Boczek, Anna Boczar, Aleksandra Łaptaś, Dobrochna Krówka, Joanna Pociej oraz Paweł Filek. Marek Szlezer podkreślił znaczną rolę pedagoga, zauważając:

Bardziej niż na elementach technicznych skupia się na wykształceniu u ucznia prawidłowej estetyki i jej formowaniu. Uczy szacunku do tekstu i dokładnego rozumienia detali. W tym prawdopodobnie tkwi klucz do jego sukcesu.

W swoim podejściu do nauczania, organizował lekcje jako spotkania i dyskusje o muzyce. Określając swoją rolę w życiu młodego pianisty, powiedział:

Rolą pedagoga jest nauczenie młodego człowieka, jak obserwować siebie i jak pracować, żeby móc się rozwijać artystycznie przez całe życie.

Pełnił również funkcję jurora wielu krajowych i międzynarodowych konkursów pianistycznych. W 2009 roku założył Fundację Pro Musica Bona, chcąc wspierać utalentowanych młodych muzyków z Małopolski. Wraz z córką, skrzypaczką i pedagogiem Joanną Wojtas, był zaangażowany w radę fundatorów tej instytucji. W latach 2011-2014 znajdował się w Radzie ds. Szkolnictwa Artystycznego VI kadencji, organie doradczym i wnioskodawczym w sprawie kształcenia artystycznego, powołanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdana Zdrojewskiego.

Pianista zmarł 27 maja 2024 roku w Krakowie. Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się w Krakowie mszą świętą odprawioną w jego intencji 4 czerwca w bazylice Mariackiej. 5 czerwca jego ciało spoczęło na Nowym Cmentarzu w Zakopanem, przy ul. Nowotarskiej 37.

Publikacje (albumy)

W ramach współpracy z firmą fonograficzną Dux, artysta zarejestrował na trzech płytach CD szereg utworów wirtuozów, takich jak Domenico Scarlatti, Joseph Haydn, Fryderyk Chopin, Robert Schumann, Aleksandr Skriabin oraz Isaac Albéniz.

Albumy
Rok	Tytuł	Wydawca
1999	Piano. Scarlatti, Haydn, Schumann, Skriabin	Dux
2005	Chopin. Sonaty, mazurki
2009	Izaak Albéniz: Iberia & Navarra

Odznaczenia i nagrody

Stefan Wojtas, ze względu na swoją aktywną działalność pedagogiczną i organizacyjną, otrzymał szereg prestiżowych wyróżnień. Wśród nich znalazły się m.in. dwukrotne przyznanie nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Medal Komisji Edukacji Narodowej. Otrzymał również Złoty i Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Złoty Krzyż Zasługi. W ciągu swojej kariery zdobył wiele innych nagród, które potwierdzają jego wkład w rozwój kultury i edukacji.

Odznaczenia
Rok	Odznaczenie / Nagroda
2001	Medal Komisji Edukacji Narodowej
2005	Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w dziedzinie muzyki
	Złoty Krzyż Zasługi
2006	Nagroda I stopnia Centrum Edukacji Artystycznej
2009	Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego I stopnia
2010	Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w obszarze szkolnictwa artystycznego
2011	Nagroda EXCELLENCE IN TEACHING
2015	Medal Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie za wychowanie wybitnych pianistów Szymona Nehringa oraz Krzysztofa Książka
2016	Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie edukacji artystycznej
2018	Nagroda Województwa Małopolskiego Ars Quaerendi w kategorii „mistrz”

---

Oceń: Stefan Wojtas

---