Zdzisław Dembowski to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej geologii oraz państwowego zarządzania w Polsce. Urodził się 14 września 1925 roku w Zakopanem, a swoje życie zakończył w dniu 25 września 2005 roku na malowniczej Krecie.
Był nie tylko uznawanym geologiem, ale także aktywnym działaczem w sferze publicznej. Pełnił funkcję prezesa Centralnego Urzędu Geologii, gdzie jego praca miała istotny wpływ na rozwój badań i polityki geologicznej w Polsce.
Życiorys
Tuż przed wybuchem II wojny światowej w 1939 roku, Zdzisław Dembowski ukończył szkołę podstawową. W trakcie trwającej wojny, jako żołnierz Armii Krajowej, uzyskał również wykształcenie średnie. W 1952 roku Dembowski z sukcesem zakończył naukę na krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej, a w 1964 roku obronił doktorat nauk przyrodniczych.
Po zakończeniu studiów, swoją karierę zawodową rozpoczął w Instytucie Geologicznym w Krakowie, a następnie pracował w kopalni „Ziemowit” oraz w Biurze Dokumentacji Geologicznej Górnictwa Węglowego, które miało siedzibę w Katowicach. W latach 1958–1973 był kierownikiem Oddziału Górnośląskiego Instytutu Geologicznego w Sosnowcu.
W kwietniu 1973 roku Zdzisław Dembowski został powołany na stanowisko prezesa Centralnego Urzędu Geologii, pełniąc tę funkcję do września 1985 roku, kiedy to zadania urzędu przeszły pod egidę Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. Od 1984 roku Dembowski był wiceprzewodniczącym Komisji ds. Polityki Surowcowej Naczelnej Organizacji Technicznej.
W swojej karierze naukowej Zdzisław Dembowski był autorem lub współautorem ponad 30 prac naukowych oraz uczestniczył w wielu międzynarodowych kongresach. Działał także w Polskim Towarzystwie Geologicznym, gdzie zasiadał w Zarządzie Głównym w latach 1969-1975 oraz przewodniczył Oddziałowi Górnośląskiemu w latach 1964-1967. Dembowski należał również do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), będąc członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
Odznaczenia i nagrody
W roku 1972 Zdzisław Dembowski zdobył prestiżową Nagrodę Państwową I stopnia w kategorii zespołowej. Jego osiągnięcia zostały docenione poprzez liczne odznaczenia, w tym Krzyż Kawalerski oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Otrzymał również Złoty Krzyż Zasługi oraz Srebrny Krzyż Zasługi, co świadczy o jego znaczącej roli i wkładzie w dziedzinie, w której działał.
Przypisy
- Oni tworzyli Państwowy Instytut Geologiczny 2020, s. 34.
- Wspomnienie o Zdzisławie Dembowskim, Przegląd Geologiczny, vol. 54, nr 2, 2006.
- Kto jest kim w Polsce. Edycja 1, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984.
- Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego Tom XL-1970, Zeszyt 3-4, Kraków 1971.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jadwiga Dyakowska | Wojciech Gąsienica-Byrcyn | Stefan Wojtas | Roman Stanisław Ingarden | Roman Smoluchowski | Barbara Tondos | Jerzy Zwoliński | Adam Kotarba | Mieczysław Fleszar | Stanisław Sokołowski (geolog) | Łukasz Czuma | Wojciech Szatkowski | Jan Bujak | Gabriela Makowiecka | Józef Niweliński | Olga Kubińska | Stefan Kulczycki (matematyk) | Adam Bahdaj | Joanna Ugniewska | Henryk JostOceń: Zdzisław Dembowski