Henryk Jost

---

Życie rodzinne

Henryk Jost był synem Alojzego Henryka, który w swojej karierze pełnił rolę budowniczego oraz inspektora budowy drogi do Morskiego Oka. Jego talentom zawdzięczamy projekt mostu na Wodogrzmotach Mickiewicza. Matylda z Nowaków, matka Henryka, była nauczycielką i społeczną działaczką, co świadczy o wkładzie rodziny w życie lokalnej społeczności.

Rodzina Jostów mieszkała w willi Hanka, zaprojektowanej przez jego ojca, znajdującej się przy dzisiejszej ulicy Grunwaldzkiej. To miejsce stanowiło dla nich nie tylko dom, ale i przestrzeń, gdzie rozwijały się ich pasje oraz kariera zawodowa. W trakcie studiów w Gdańsku Henryk poznał swoją przyszłą żonę. Z Anną Bloch zawarł związek małżeński w 1949 roku, wprowadzając tym samym nowy rozdział w swoim życiu.”

Nauka szkolna, studia

Henryk Jost rozpoczął swoją edukację w liceum im. Oswalda Balzera, gdzie w 1939 roku zdał maturę. Po ukończeniu szkoły średniej, zdecydował się na podjęcie studiów na Politechnice Warszawskiej. W stolicy Polski, podczas kampanii wrześniowej, brał udział w obronie Warszawy jako ochotnik, a po zakończeniu walk wrócił do Zakopanego, gdzie kontynuował swoje życie w trudnych warunkach powojennych.

W 1944 roku Jost aktywnie angażował się w organizację konspiracyjnej ekspozytury wspomnianej Politechniki w Zakopanem, gdzie zdołał zaliczyć kurs pierwszego roku studiów. Po zakończeniu II wojny światowej kontynuował swoją akademicką ścieżkę na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej, którą ukończył w 1951 roku. Następnie, w dniu 14 grudnia 1973 roku, zdobył stopień doktora nauk humanistycznych, który uzyskał w Zakładzie Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk.

Praca zawodowa

Początki jego kariery zawodowej miały miejsce w miejskiej elektrowni, gdzie Henryk Jost pracował przed wybuchem II wojny światowej. W połowie 1940 roku, aby uchronić się przed przymusowym wywózką do pracy, rozpoczął naukę w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego, znanej wówczas jako Berufsfachschule für goralische Volkskunst. Już od 1941 roku zaangażował się w pracę w niemieckim zarządzie miasta, co z pewnością nie było łatwym zadaniem w kontekście tej okupacji.

Jednocześnie, od 1943 roku, był aktywnym członkiem Armii Krajowej, działając pod pseudonimem „Limba”. Jego działalność obejmowała również udział w tajnym nauczaniu, co miało ogromne znaczenie dla przetrwania kultury i edukacji w trudnych czasach.

Po wojnie, Henryk Jost wznowił edukację na Politechnice Gdańskiej po przerwanych studiach w Warszawie. Ukończył je w 1951 roku, a następnie wrócił do rodzinnego Zakopanego, gdzie przez wiele lat pracował jako projektant instalacji sanitarnych w różnych lokalnych przedsiębiorstwach. Jego zatrudnienie trwało aż do przejścia na emeryturę w 1982 roku.

Poza działalnością zawodową, Henryk Jost zainteresował się badaniami nad historią przemysłu w regionie Podhala. W 1955 roku dołączył do Zespołu do Badań Górnictwa i Hutnictwa Tatrzańskiego, powołanego przez Komitet Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. W 1962 roku światło dzienne ujrzała jego praca dotycząca górnictwa i hutnictwa w Tatrach polskich, zaś wydanie II poprawionej wersji tej publikacji miało miejsce w 2004 roku, pod tytułem Dzieje górnictwa i hutnictwa w Tatrach polskich.

Działalność społeczna

Henryk Jost, jako aktywny członek Podhalańskiej Komisji Opieki nad Zabytkami PTTK, przyczynił się do ważnych działań dotyczących ochrony i rejestracji cennych obiektów. Jego praca obejmowała zarejestrowanie zabytków przemysłu wiejskiego w obszarze powiatu nowotarskiego, co stanowi istotny krok w kierunku ochrony lokalnego dziedzictwa kulturowego.

Dzięki jego zaangażowaniu powstał Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce, który obejmuje powiat Nowy Targ oraz miasto Zakopane. Publikacja ta, wydana we Wrocławiu w 1969 roku, jest testamentem jego pracy na rzecz zachowania historycznych wartości regionu.

Publikacje

Henryk Jost to autor licznych publikacji, które znacząco przyczyniają się do wzbogacenia wiedzy na temat regionu Podhala.

Do jego najbardziej znanych dzieł należą:

• Kuźnice zakopiańskie (1985),
• Słownik gwarowych wyrazów technicznych z terenu Podhala (1987),
• Ludowe tartaki i gonciarnie podhalańskie (1989),
• Zakopane czasu okupacji (1989),
• Młyny podhalańskie (2000),
• Zabytki techniki na Podtatrzu (2001).

Dodatkowo, autor ten publikował wiele artykułów w renomowanych czasopismach takich jak „Rocznik Podhalański”, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, „Wiadomości Hutnicze”, „Przegląd Odlewnictwa”, czy „Podtatrze”.

Członkostwo w organizacjach pozarządowych

Henryk Jost był aktywnym uczestnikiem wielu organizacji pozarządowych, których celem jest promowanie różnorodnych dziedzin wiedzy oraz wspieranie lokalnych społeczności. Wśród jego przynależności można wymienić:

• Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego,
• Polskie Towarzystwo Historii Techniki,
• The International Society of Molinology,
• Związek Podhalan,
• Polskie Towarzystwo Tatrzańskie,
• Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze,
• członkostwo honorowe w Podhalańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk oraz Towarzystwie Muzeum Tatrzańskiego.

Jest to tylko część jego aktywności, która odzwierciedla jego zaangażowanie w rozwój i ochronę dziedzictwa kulturowego oraz promowanie turystyki górskiej.

Henryk Jost spoczywa na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (kw. N6-B-10).

Odznaczenia i awanse wojskowe

Henryk Jost był osobą wyjątkową, której życiorys pełen jest licznych odznaczeń oraz awansów wojskowych.

W ciągu swojej kariery, otrzymał szereg wyróżnień, które dostrzegły jego zasługi i poświęcenie.

Oto niektóre z przyznanych mu odznaczeń:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski w 1982 roku,
• Medal Zwycięstwa i Wolności z 1945 roku przyznany w 1980 roku,
• Medal 40-lecia Polski Ludowej,
• dwukrotne uhonorowanie Medalem Wojska przez rząd emigracyjny w 1948 roku,
• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
• Krzyż Armii Krajowej przyznany w 1949 roku,
• Nagroda Literacka Zakopanego w 1994 roku,
• Nagroda Burmistrza Zakopanego w 2004 roku.

Warto zaznaczyć, że w 2001 roku Henryk Jost został awansowany do stopnia podporucznika w stanie spoczynku, co stanowiło ukoronowanie jego wojskowej drogi.

---

Oceń: Henryk Jost

---